15 Haziran 2015 Pazartesi

ADI RAZUMİKHİN OLMAYAN ARKADAŞLARIMIZ



Dostoyevski'nin Suç ve Ceza'sını okuyan herkes Razumikhin ve Raskolnikov'un arkadaşlığını kıskandığını itiraf etsin önce. Sonra da Raskolnikov'la değil Razumikhin'le arkadaş olmak istediğini. Çünkü Razumikhin aklın, vefanın ve iyimserliğin timsalidir. Oysa onu ne kadar sevsek de anlasak da Raskolnikov güçsüzlüğün, uyumsuzluğun, karamsarlığın temsili... İnsanın arkadaşında akıl, vefa ve iyimserlik  erdemlerinin olması ne büyük lütuftur!  Böylesini bulmak pek kolay olmasa da kuşkusuz aramızda böyle arkadaşları olan şanslılar da vardır. Şanslılardan mısınız değil misiniz öğrenmek ister misiniz?  İsteyenler, en yakın arkadaşlarının Razumikin'in ruhunu taşıyıp taşımadığını test etmek için aşağıdaki üç belirlemeyi kullanabilirler.

1- En yakın arkadaşınız aklını sizin için kullanır mı? 
Razumikhin Rusçada "akıl" anlamına gelir.   Suç ve Ceza romanında Razumikhin ya da Rasyo adıyla geçen bu "akıl dolu" genç adam, iki ihtiyar kadını öldürüp vicdan azabından deliye dönen Raskolnikov'un can arkadaşıdır. Bir katilin arkadaşı olmak pek akıl karı değil mi dersiniz? O zaman şöyle söylemeli: Arkadaşlık aşka benzer; aklınızı bazen sadece onu korumak için kullanırsınız. Eğer en yakın arkadaşınız başınız derde girdiğinde, bu dertten nasıl kurtulacağınızı bulmak için gece gündüz kafa patlatıyorsa onda bir Razumikhin ruhu vardır.
2- En yakın arkadaşınız vefalı olmak için fırsat kollar mı? 
Razumikhin,  Raskolnikov'un  en zor günlerinde (Suçunu itiraf etmeden önce S. Petersburg sokaklarında serseri mayın gibi geziyor, aç susuz yatakta dönüp duruyor, meteliğe kurşun atıyordu.) ona ve ailesine arka çıkan vefalı bir çocuktur. Saygıda hiç kusur etmeden ailenin en temel sorunlarına çözüm bulmak işini üstlenmiştir. Şimdi ailenizle tanıştırdığınız arkadaşlarınızla, tanıştırmadığınız arkadaşlarınızı kıyaslayın bir: Bazı arkadaşlarımız ailemizin bir parçası olmuştur. Ondan uzun süre söz etmediğimizde annemiz babamız, eşimiz çocuğumuz, ablamız ağabeyimiz "Razumikhin n'apıyor?" diye soruverir.  Onun sıkıntılarını, sevinçlerini ayrıntılıca anlatırsınız ve anlattığınız her şey ilgiyle dinlenir. Üstelik her durumda arkadaşınız haklı çıkarılır, bazen size karşı bile... En yakın arkadaşınız, sizinle geçirdiği güzel günler hatırına sizin ve sevdiklerinizin yardımına her fırsatta fiilen koşuyorsa ve sizin dışınızdaki insanlar tarafından da bu tavrı takdir ediliyorsa onda bir Razumikhin ruhu vardır.
3- En yakın arkadaşınız iyimser midir?
Razumikhin, Raskolnikov'un keyfini yerine getirmek için onu olaylara iyi tarafından bakmaya çağırır. Genelde erken kalkar ve Raskolnikov'u pansiyonunda ziyaret eder. Her gün arkadaşına yapıp etmesi gereken işleri hatırlatıp durur. Örneğin, Raskolnikov'a çeviri yapıp para kazanması için işler bulur. Depresyondaki arkadaşının hayata tutunması için elinden geleni yapar. En yakın arkadaşınız, işten atıldığınızda, terk edildiğinizde vs. sürekli sizi arayıp soruyor, sizi oyalayacak bir şeyler anlatmayı, yapmayı ihmal etmiyorsa onda bir Razumikhin ruhu vardır.
Sonuç ne çıktı, sizde kalsın.
Gelelim size... Arkadaşlık tek taraflı değildir. Razumikhin gibi bir arkadaşa sahip olmayı dilerken kendinizi de sınamalısınız. Sizde Razumikhin ruhu var mı? Yoksa asi ve depresif bir Raskolnikov musunuz?


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Not: Yalnızca bu blogun üyesi yorum gönderebilir.

KİRALIK KONAK: EDEBİYATIMIZIN ÖZGÜR KADIN DÜŞMANLIĞI

Bizim edebiyatımızda kadının görünme biçimi başlı başına bir sorundur. Halk şiirinde ve divan şiirinde ideal kadın edilgin ve suskundur. Ta...